Modlin, 16 kwietnia 2023
The Best of Poland publikuje jako pierwszy w Polsce.
Blisko rok trwała batalia z poznańskim deweloperem firmą Konkret, który w historycznym centrum Twierdzy Modlin (miejscu ważnym dla Polaków tak jak Westerplatte), 50 m od słynnej Reduty Napoleona miał w planach szybką budowę sześcio- kondygnacyjnych apartamentowców. Inwestor chciał obejść obowiązujący plan zagospodarowania przestrzennego wykorzystując ustawę „lex developer”. Za tą kuriozalną inicjatywą opowiadał się zarówno Burmistrz Jacek Kowalski, jak i Rada Miejska Nowego Dworu Mazowieckiego. W obronę zabytku i szlaków migracyjnych chronionych „Europejską Dyrektywą Ptasią” gatunków natychmiast włączyli się mieszkańcy Ogrodów Napoleońskich, Redakcja The Best of Poland, oraz współpracujące z nią Fundacja Idea Artis Poloniae i projekt ekologiczny Art for Planet. Wielkie wsparcie okazał nowodworski Radny Marcin Ozdarski. Nasza redakcja była tam przez cały czas od początku do końca, w dzień i w nocy, bo działo się dosłownie kilkadziesiąt metrów od naszej siedziby. Powodem "egzotycznego", jak na to miejsce umiejscowienia inwestycji w tak rozbudowanej formie było opóźnienie negatywnej opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Inwestor poczuł się z tego powodu na tyle pewnie, że w czasie długiego weekendu majowego w roku 2022, w chronionym (ze względu na okres lęgowy) lesie rozpoczął wycinkę drzew.
W dniu 29 grudnia 2022 Wojewódzki Sąd Administracyjny wydał wyrok uchylający (Sygnatura Akt VII SA/WA/ 753/22) Uchwałę Rady Miejskiej Nowego Dworu Mazowieckiego z dnia 25 stycznia 2022 (Nr XXXI/400/2022 w sprawie ustalenia lokalizacji inwestycji). Z tego co udało się do tej pory ustalić nikt nie odwołał się od wyroku.
Opis sytuacji
6 i 7 maja 2022 roku na terenie historycznej Twierdzy Modlin (która już dawno powinna mieć status Zabytku "Klasy Zero"), w bezpośrednim sąsiedztwie Reduty Napoleona- najstarszego obiektu na terenie Twierdzy, doszło do masowej wycinki drzew pod inwestycję firmy Konkret. Pod siekierami padło ponad 90 drzew. Maj to miesiąc kiedy ptaki w okresie lęgowym objęte są ochroną prawną. W najbliżej okolicy miejsca wycinki, dosłownie w odległości od 150 do 450 m, znajduje się sześć ważnych w skali całej Europy rezerwatów i obszarów ochrony przyrody w tym Dolina Środkowej Wisły, gdzie gniazduje ponad 50 gatunków ptaków (w tym aż 9 zagrożonych całkowitym wyginięciem). Oprócz ptaków Twierdzę Modlin i jej najbliższe okolice zamieszkuje kilka gatunków nietoperzy, również objętych całkowitą ochroną gatunkową. Mieszkańcom i aktywistom, przy pomocy policji i prokuratury, udało się wstrzymać wycinkę. Na miejscu czynności podjęła też ekipa Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
Rozpoczęto zbieranie dowodów. Okazało się, że pozwolenie, na które powoływał się inwestor pozostawia wiele do życzenia. Obejmowało ono zezwolenie na „pielęgnacyjną” wycinkę chorych drzew (ale nie w okresie lęgowym). Dodatkowo kilka dni po rozpoczęciu nielegalnej akcji, niedaleko od miejsca wycinki, doszło do pożaru pozostawionych po wyrębie gałęzi. Przyczyny zdarzenia nie zostały ustalone. Zdrowe, pocięte i posiadające wartość rynkową drewno zostało wcześniej wywiezione. Gałęzie, które nie miały wartości podpalono. Zrobiono to w okresie bezdeszczowym dosłownie ok. 20 m od spornego lasu i 50 m od Reduty Napoleona.
Wycinkę udało się zatrzymać dzięki natychmiastowo podjętej, trwającej kilka dni akcji kilkuosobowej grupy mieszkańców Ogrodów Napoleońskich (postawa Konrada Tarnopolskiego i Joanny Pych bezcenna), wspieranych przez Fundację Idea Artis Poloniae, projekt Art for Planet, redakcję Portalu The Best of Poland (Magdalena Gawlik, Pawłem Gawlikiem, Markiem Kuźmiczem) oraz Marcina Zamoyskiego, który koordynował działania od strony prawnej. Wielką pomoc okazała Warszawska Izba Gospodarcza i Stowarzyszenie Polskich Mediów - tu serdecznie dziękuję Katarzynie Kaczmarskiej. Wspierał nas Rotary Club ,tu podziękowania dla Jarosława Grudzińskiego. Wymieniając obrońców Twierdzy nie można zapomnieć o bohaterskim kundelku Rubio, adoptowanym ze schroniska przez naszych sąsiadów, zwykłym piesku, który razem z nami bronił lasu. (Rubio rzucił się w mojej obronie i próbował ratować mnie przed czterema drwalami z włączonymi piłami spalinowymi jak wchodziłam do lasu, żeby uniemożliwić wycinanie kolejnych drzew). Podejmowano próby przywiązywania się do drzew. Las pilnowany był dzień i noc przez ponad 10 dni.
W miejscu zdarzenia miały powstać kilkupiętrowe bloki, co jest niezgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Inwestycję popierał lokalny samorząd (z nielicznymi chlubnymi wyjątkami) natomiast oprotestował ją Wojewódzki Konserwator Zabytków, który poprzednio spóźnił się ze swoją negatywną opinią o cztery dni. Wojewoda Mazowiecki skierował sprawę do sądu. Sytuację opisała wtedy między innymi Gazeta Wyborcza.
Dziennikarze The Best of Poland oraz Marcin Ozdarski ściągnęli do Twierdzy Modlin stacje telewizyjne (TVP, Polsat News, TVN), polityków, Radio RDC i innyuch. Nikt nie mógł zrozumieć jak to jest możliwe, że w centralnej części zabytku mają powstać apartamentowce i to bez jakiejkolwiek infrastruktury. Działacze Art for Planet postanowili możliwie najbardziej rozpropagować ten poważny problem. Nazwaliśmy ten casus "patodeweloperką historyczną". Sprawa stała się medialna. Działacze uruchomili specjalną stronę www.artforplanet.com gdzie można znaleźć wszystkie dokumenty dotyczące akcji jakie udało się pozyskać.
Z czasem zaczęły się do nas zgłaszać inne osoby opisując podobne problemy. W ramach projektu Art For Planet otworzyliśmy Akcję Społeczną #Śpiew Dla Drzew”, w którą włączyli się znani polscy artyści.
Twierdza Modlin została uratowana. Podziękowania należą się: ówczesnemu Wojewodzie Mazowieckiemu Konstantemu Radziwiłłowi, profesorowi Jackowi Rondzie, Radnemu Marcinowi Ozdarskiemu, Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu, Policji w Nowym Dworze Mazowieckim, Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków.
Podziękowania składamy również artystom, który wsparli akcję #SpiewdlaDrzew. A byli to: lider zespołu Poluzjanci Kuba Badach, wielka dama polskiego Jazzu Urszula Dudziak, Orkiestra Akademii Beethovenowskiej i Dyrektor Marcin Klejdysz, dyrygent Maestro Vincent Kozlovsky, Jan Pospieszalski, kompozytorzy muzyki filmowej Marzena Majcher, Marcin Zieliński, Łukasz Targosz i Paul Gavlic (Paweł Gawlik wcześniej Das Moon i KSU), muzycy: Wojtek Pilichowski, Sebastian Piekarek (IRA), Piotr Końca (IRA), Jasiek Kidawa, Waldek Mleczko, Jarek Markus Markuszewski, Mariusz Bezik Bereziak, Bartosz Padysek oraz wokaliści Edyta Cayra Przytulska i Marcin Czyżewski. Tu należy wspomnieć, że Jarek Markus Markuszewski jest czynnym działaczem Straży Ochrony Przyrody.
W tym roku zamierzamy kontynuować akcję #Śpiewdladrzew od teraz nastawioną na edukację. Wszystko dobre co się dobrze kończy. Tym razem zwyciężyła sprawiedliwość, prawo i logika. Miejmy nadzieję, że wszyscy winni zostaną ukarani, chociaż życia i spokoju zwierząt nikt już nie wróci. A my wracamy na swoje posterunki skąd bacznie przyglądamy się wszystkiemu co dzieje się w Twierdzy Modlin- niemalże, jak się okazało miejscu nieznanemu Polakom. Nikt nie wierzył ani w naszą determinację, ani w powodzenie całej akcji, ale wygraliśmy. Stanęliśmy na wysokości zadania. Nasze doświadczenia i naukę jaką zdobyliśmy postaramy się zawrzeć w osobnym artykule "#Śpiewdladrzew – co robić, z kim rozmawiać, kogo wzywać".
Zapraszam do obejrzenia teledysku dokumentalnego jaki zrealizowaliśmy dokładnie 10 maja 2022 w dniu wybuchu opisanego wcześniej pożaru. Jest to przejmująca pieśń "Apokalipsa w dwóch obrazach" autorstwa Mariusza Zadury, niezapomnianego polskiego barda z Lublina ilustrowana tym, co wydarzyło się w tamtych dniach w Twierdzy Modlin.
Swoje doświadczenia spisała Magdalena Gawlik
Źródło zdjęcia: dzieje.pl
Źródło: http://artforplanet.org/
